ആഫ്രിക്കൻ ഭൂഖണ്ഡത്തിനടിയിൽ ഭൂമിക്കടിയിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സ്പന്ദനങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയെന്നു ശാസ്ത്രജ്ഞർ. ഇത് ഭൂഖണ്ഡത്തെ കീറിമുറിച്ചേക്കാം. ഉരുകിയ മാന്റിൽ പാറകൾ താളാത്മകമായി മുകളിലേക്ക് വരുന്നതാണ് ഈ സ്പന്ദനങ്ങൾക്ക് കാരണമെന്ന് ഗവേഷകർ പറയുന്നു. ചൂടായ മാന്റിലിന്റെ ഈ പ്രവാഹം ഒരു ഹൃദയമിടിപ്പ് പോലെയാണ് മുകളിലേക്ക് വരുന്നത്.
ഒടുവിൽ, ഭൂഖണ്ഡം വേർപെടുകയും ഒരു പുതിയ സമുദ്രം രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുത്താണ് ഇത് സംഭവിക്കുക. എത്യോപ്യയിലെ അഫാർ മേഖലയിലേത് പോലെയുള്ള ഭ്രംശ മേഖലകളിൽ വെച്ച് ടെക്റ്റോണിക് പ്ലേറ്റുകൾ വേർപെട്ടുപോകുന്നതിലൂടെയാണിത്. ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഈ അപ്രതീക്ഷിത പ്രതിഭാസത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്തിയത് അവിടെ നിന്നാണ്.
“അഫാറിനടിയിലുള്ള മാന്റിൽ ഏകീകൃതമോ നിശ്ചലമോ അല്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി – അത് സ്പന്ദിക്കുന്നു, ഈ സ്പന്ദനങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേക രാസപരമായ പ്രത്യേകതകളുണ്ട്,” പഠനത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ ശാസ്ത്രജ്ഞ എമ്മ വാട്സൺ പറഞ്ഞു. “ഭാഗികമായി ഉരുകിയ മാന്റിലിന്റെ ഈ മുകളിലേക്ക് വരുന്ന സ്പന്ദനങ്ങൾ മുകളിലുള്ള ഭ്രംശ പ്ലേറ്റുകളാൽ ചാനൽ ചെയ്യപ്പെടുന്നു. ഭൂമിയുടെ ഉള്ളറയും ഉപരിതലവും തമ്മിലുള്ള പ്രതിപ്രവർത്തനത്തെക്കുറിച്ച് നമ്മൾ എങ്ങനെ ചിന്തിക്കുന്നു എന്നതിന് ഇത് പ്രധാനമാണ്.”
ഈ ഗവേഷണത്തിൽ, മൂന്ന് ടെക്റ്റോണിക് ഭ്രംശങ്ങൾ കൂടിച്ചേരുന്ന അഫാർ മേഖലയിൽ നിന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ സാമ്പിളുകൾ ശേഖരിച്ചു. മാന്റിൽ മുകളിലേക്ക് തള്ളപ്പെടുന്നത് ഭൂവൽക്കത്തെ വികസിപ്പിക്കുകയും ഒടുവിൽ ഒരു പുതിയ സമുദ്രതടത്തിന് ജന്മം നൽകുകയും ചെയ്യുമെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഏറെക്കാലമായി കരുതിയിരുന്നു, എന്നാൽ ഇത് എങ്ങനെ സംഭവിക്കുന്നു എന്ന് അവർക്ക് അറിയില്ലായിരുന്നു. ഈ പ്രക്രിയ നന്നായി മനസ്സിലാക്കാൻ, അവർ ഈ സാമ്പിളുകൾ ശേഖരിച്ച് നിലവിലുള്ള വിവരങ്ങളും മോഡലുകളുമായി സംയോജിപ്പിച്ച് ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിനടിയിലെ പ്രവാഹത്തെക്കുറിച്ച് പഠിച്ചു. ഉപരിതലത്തിനടിയിൽ ഒരു അസമമായ പ്രവാഹമാണ് ഉള്ളതെന്ന് അവർ കണ്ടെത്തി.
“ആഴത്തിലുള്ള മാന്റിൽ അപ്‌വെല്ലിംഗുകളുടെ പരിണാമം മുകളിലുള്ള പ്ലേറ്റുകളുടെ ചലനവുമായി അടുത്ത ബന്ധമുണ്ടെന്ന് ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഉപരിതല അഗ്നിപർവ്വതങ്ങളെയും ഭൂകമ്പ പ്രവർത്തനങ്ങളെയും ഭൂഖണ്ഡം വേർപെടുന്ന പ്രക്രിയയെയും നമ്മൾ എങ്ങനെ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നു എന്നതിന് ഇതിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്,” സഹ-രചയിതാവായ ഡെറെക് കെയ്ർ പറഞ്ഞു. “ആഴത്തിലുള്ള മാന്റിൽ അപ്‌വെല്ലിംഗുകൾക്ക് ടെക്റ്റോണിക് പ്ലേറ്റുകളുടെ അടിയിലൂടെ ഒഴുകാനും ടെക്റ്റോണിക് പ്ലേറ്റ് ഏറ്റവും നേർത്ത സ്ഥലത്ത് അഗ്നിപർവ്വത പ്രവർത്തനങ്ങളെ കേന്ദ്രീകരിക്കാനും കഴിയുമെന്ന് ഈ പഠനം കാണിക്കുന്നു. പ്ലേറ്റുകൾക്കടിയിൽ മാന്റിൽ പ്രവാഹം എങ്ങനെ, ഏത് നിരക്കിൽ സംഭവിക്കുന്നു എന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നത് തുടർന്നുള്ള ഗവേഷണങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.”
‘Mantle upwelling at Afar triple junction shaped by overriding plate dynamics’ എന്ന പേരിൽ Nature Geoscience എന്ന ജേണലിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പുതിയ പ്രബന്ധത്തിലാണ് ഈ പഠനം വിവരിച്ചിരിക്കുന്നത്.
